P/B là gì? Tìm hiểu về chỉ số P/B trong giao dịch đầu tư

Các báo cáo tài chính thể hiện rất rõ tình hình hoạt động kinh doanh của bất kỳ công ty nào. Trong đó, các tỷ số tài chính như tỷ lệ giá trên sổ sách (Price to Book) có thể giúp định giá công ty, và đánh giá liệu giá trị cổ phiếu có cao hơn so với giá trị thật hay không. Có nhiều loại tỷ lệ tài chính khác nhau được sử dụng trong quá trình ra quyết định đầu tư, trong đó P/b được xem là một trong 3 tỷ lệ tài chính quan trọng nhất. Nội dung bài viết hôm nay sẽ giới thiệu về tỷ lệ giá trên sổ sách (Price To Book), hay còn được viết tắt P/B là gì, và lý do vì sao tỷ lệ P/b cần phải có trong công cụ đánh giá hoạt động của doanh nghiệp của bất kỳ nhà đầu tư nào.

Tìm hiểu tỷ lệ P/B là gì?

Tỷ lệ giá trên sổ sách (tiếng Anh: Price to Book), còn được gọi là tỷ lệ thị trường trên sổ sách, là một tỷ lệ tài chính giúp nhà đầu tư xác định xem cổ phiếu của một công ty đang được định giá quá cao hay được định giá thấp. Còn được gọi là tỷ lệ P / B, nó so sánh thị trường và giá trị sổ sách của công ty.

Về cơ bản, tỷ lệ giá trên giá trị sổ sách so sánh mức giá thị phần của một công ty với giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu của nó. Nói cách khác, tỷ lệ này đo lường chênh lệch giữa giá trị thị trường và giá trị sổ sách. Nói chung, tỷ lệ P / B thấp thường tốt hơn, nhưng giá trị thấp hơn không phải lúc nào cũng là điều tốt. Theo Forbes, các nhà đầu tư thường phân tích tỷ lệ P / B trong đầu tư giá trị. Đọc thêm để tìm hiểu về tỷ lệ P / B là gì và cách các nhà phân tích sử dụng tỷ lệ này để đánh giá giá trị của một công ty.

Cách tính tỷ lệ P / B

Tỷ lệ P / B là một số liệu cần thiết để các nhà đầu tư hiểu được giá trị của một công ty. Để tính toán tỷ lệ P / B, nhà đầu tư có thể lấy mức giá hiện hành của cổ phiếu cho giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu. Để tính giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu, chia giá trị sổ sách niêm yết của cổ phiếu cho tổng số cổ phiếu đang lưu hành của doanh nghiệp.

Ví dụ: Giả sử công ty A có vốn hóa thị trường là 1 tỷ đô la và cổ phiếu của công ty hiện đang giao dịch ở mức 10 đô la. Công ty A này có 100 triệu USD tài sản và 50 triệu đô la nợ phải trả trên bảng cân đối kế toán. Từ đó, có thể thấy giá trị P/B của doanh nghiệp là 50 triệu USD. Nếu công ty này có 10 triệu cổ phiếu đang lưu hành, giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu của nó sẽ là 5 USD (50.000.000/10.000.000).

Công thức tính tỷ lệ P / B

Sử dụng công thức tỷ lệ P / B, chia giá thị trường của cổ phiếu cho giá sổ sách của cổ phiếu đó. Lúc này, tỷ lệ P / B của công ty A bằng 2 (USD10/5=2). Hay chính xác hơn, ta có giá giao dịch của cổ phiếu này cao gấp đôi so với giá trị sổ sách của nó.

Tỷ lệ P / B thấp giúp nhà đầu tư nhận biết cổ phiếu nào đang bị định giá thấp hoặc rẻ hơn so với giá trị thật của chúng. Đánh giá tỷ lệ P/B là bước không thể thiếu trước khi nhà giao dịch ra quyết định đầu tư. Ngược lại, khi giá thị trường của cổ phiếu tăng lên, thì tỷ lệ giá trên sổ sách của nó cũng vậy. Ví dụ: giá trị ròng của Zoom đã tăng lên vào năm 2020 khi thế giới kinh doanh chuyển sang làm việc từ xa và hội nghị ảo. Khi giá cổ phiếu tăng, tỷ lệ P / B của nó cũng tăng theo.

Các câu hỏi thường gặp về tỷ lệ giá trên sổ sách P/B

1. Lợi ích của Tỷ lệ P/B là gì?

Tỷ lệ giá trên sổ sách là một thước đo hữu ích giúp các nhà đầu tư đánh giá cổ phiếu có đang bị định giá cao hoặc thấp hơn so với giá trị thực tế hay không. Chỉ số P/B cho biết giá trị mà các nhà đầu tư đặt vào vốn chủ sở hữu của một công ty so với giá trị sổ sách của nó. Một công ty có giá trị sổ sách ròng cao hơn chứng tỏ vị thế tài chính vững chắc cho các nhà đầu tư. Đây cũng là công cụ đơn giản giúp nhà đầu tư sàn lọc cơ hội đầu tư.

2. Tỷ lệ P / B bao nhiêu là tốt?

Giống như hầu hết các thước đo định giá, không có câu trả lời duy nhất cho điều gì tạo nên giá trị số “tốt”. Mặc dù tỷ lệ P / B thấp hơn thường mang nghĩa tốt hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng là nhà đầu tư chỉ nên sử dụng chỉ số này để so sánh với các công ty khác có cùng quy mô tương đối và hoạt động trong cùng lĩnh vực. Trong trường hợp công ty có tỷ lệ P / B cao, nhà đầu tư có thể cần điều tra thêm về tài chính của công ty đó để xác định xem cổ phiếu có được định giá hợp lý hay không.

Tuy nhiên, không có quy tắc chung quy định cách diễn giải tỷ lệ P / B. Vì hệ số P / B dựa trên tài sản cứng (tài sản vật lý (nhà, đất, trang thiết bị...) và tài sản tài chính (tiền mặt, tín dụng,...).

Các công ty trong ngành sản xuất nhà máy và ô tô có động cơ nói chung sẽ có nhiều tài sản vật chất hơn các công ty phần mềm hoặc các công ty tương tự. Điều này ảnh hưởng đến hệ số P / B của họ. Do đó, hệ số P / B chỉ thực sự hữu ích khi được sử dụng để so sánh các cổ phiếu do nhiều công ty cùng ngành phát hành.

Tỷ lệ P / B nhỏ hơn 1,0 có nghĩa là cổ phiếu của một công ty có giá trị thấp hơn giá trị tổng hợp của bất động sản, nhà kho và các tài sản hữu hình khác. Những cổ phiếu được định giá thấp này đôi khi có thể mang lại giá trị đầu tư đặc biệt.

3. Hạn chế của tỷ lệ P / B là gì?

Tỷ lệ giá trên sổ sách có tính đến giá trị ghi sổ, do đó nó có thể chịu tác động của các khoản chi phí lớn và đột ngột. Điều này có thể xảy ra khi kế toán yêu cầu các công ty phải thực hiện các khoản chi phí gấp. Ví dụ: như chi phí R&D. Giá trị sổ sách cũng có thể âm khi một công ty có một loạt các khoản thu nhập âm. Ở đây, số liệu này gần như trở nên vô dụng để so sánh giá trị của các công ty tương tự.

So sánh tỷ lệ P / B của các công ty có quy mô cực lớn hoặc các công ty trong các ngành công nghiệp khác nhau chỉ làm lãng phí thời gian. Chỉ nên so sánh tỷ lệ P/B của doanh nghiệp có mức vốn hóa thị trường trong cùng một ngành nghề, lĩnh vực.

4. Sự khác biệt giữa hệ số P / B và P / E là gì?

Tỷ lệ P / B đo lường giá trị nội tại của một công ty dựa trên giá trị sổ sách. Mặt khác, tỷ lệ giá trên thu nhập đo lường giá trị của một công ty dựa trên lợi nhuận của nó. Cả hai tỷ lệ đều có thể giúp các nhà đầu tư đo lường giá trị của một công ty. Điều cần thiết là phải so sánh tỷ lệ P / B giữa các công ty có quy mô tương tự trong cùng ngành.

Lời kết

Chung kết lại, tỷ lệ giá trên sổ sách là một tỷ lệ tài chính hữu ích cho các nhà đầu tư. Với các nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu theo phương pháp đầu tư giá trị, thì tỷ lệ P / B là một công cụ thiết yếu nên nằm trong quá trình đánh giá và cân nhắc đầu tư của bất kỳ ai. Bên cạnh hiểu được tỷ lệ P/B là gì, nhà đầu tư cần nắm được tỷ lệ này thay đổi theo ngành, và chỉ đúng khi so sánh giữa các công ty có quy mô tương đối, hoạt động trong cùng một lĩnh vực. Để tìm hiểu thêm về kiến thức đầu tư, đừng quên theo dõi các bài viết của chúng tôi.